• Научная статья
  • 20 ноября 2021
  • Открытый доступ

Нидерландское влияние в формировании традиций придворного польского портрета. Криптопортрет

Аннотация

Цель исследования - рассмотрение нидерландского влияния на формирование традиций придворного польского портрета, а также такого явления, как криптопортрет. Научная новизна заключается в том, что на данный момент крайне ограничено количество исследований, посвященных феномену криптопортретов в алтарных донаторских образах, а также исследований, посвященных изучению роли и функций костюма в религиозном искусстве. В результате выполнения данного исследования было выявлено, что в церковной живописи и изображениях польских правителей особое место занимает «замаскированный портрет» (identification portrait / disguised portrait), при этом «замаскированный портрет» имеет особую важность и в религиозной живописи Нидерландов. Также было выявлено, что в церковной живописи манера изображения правителей преимущественно определялась устремлениями самих правителей, несмотря на призывы церкви. Важным полученным выводом является то, что в XVI-XVII веках получили распространение автопортреты художников, которые маскировались как участники групповых изображений исторических событий. При этом художник выполнял функцию посредника между зрителем и происходящим на картине.

Источники

  1. Добженецкий Т. Средневековый портрет в сакральном искусстве Польши // Ежегодник Национального музея в Варшаве - 13. Варшава, 1969.
  2. Панофский Э. Этюды по иконологии: гуманистические темы в искусстве Возрождения / пер. с англ. Н. Г. Лебедевой, Н. А. Осминской. СПб.: Азбука-классика, 2009.
  3. Boon K. G. Het zelfportret in de Nederlandsche en Vlaamsche schilderkunst. Amsterdam, 1947.
  4. Campbell L. Renaissance Portraits. European Portrait-Painting in the 14th, 15th and 16th Centuries. New Haven, 1990.
  5. De Marly D. Dress in Baroque Portraiture. The Flight from Fashion // The Antiquaries Journal. 1980. Vol. 60. Issue 2.
  6. Dujardin P. For interne, for externe, du rapport à la loi, du rapport à l’image à l’époque moderne // Rappresentare il principe / Figurer l’État 1 / red. G. Sabatier, O. Calabrese, G. Zucchini. Firenze, 1990.
  7. Eckardt G. Selbstbildnisse niederländischer Maler des 17. Jahrhundert. Berlin, 1971.
  8. Fréart de Chambray R. Idée de la perfection de la peinture. Le Mans, 1662.
  9. Goeree W. Inleydingh tot de practyck der Al gemeene Schilder-konst. Middelburg, 1670.
  10. Kemp M. Leonardo on Painting. New Haven, 1989.
  11. King J. N. Tudor Royal Iconography. Literature and Art in an Age of Religious Crisis. Princeton, 1989.
  12. Kruszelnicka J. Portret na ziemi chełmińskiej. Toruń, 1982. T. 1.
  13. Łomnicka-Żakowska E. Początki portretu polskiego. Adoranci w polskim malarstwie tablicowym, miniaturowym i ściennym wieku XV i w pierwszych dziesięcioleciach wieku XVI // Studia Źródłoznawcze. 1969. T. 14.
  14. Migasiewicz P. Kościół podominikański w Sieradzu. Warszawa - Sieradz, 2003.
  15. Noworyta-Kuklińska В. Bazylika Trójcy Przenajświętszej w Krośnie. Krosno, 2000.
  16. Peacham H. The Art of Drawing with the Pen, and Limming in Watercolours. L., 1606.
  17. Polleross F. Between Typology and Psychology: The Role of the Identification Portrait in Updating Old Testament Representations // Artibus et Historiae. 1991. Vol. 24. Issue 12.
  18. Pope-Hennessy J. The Portrait in the Renaissance. N. Y., 1966.
  19. Raupp H. J. Untersuchungen zu Künstlerbildnis und Künstlerdarstellung in der Niederlanden im 17. Jahrhundert. Hildesheim, 1984.
  20. Rosario I. Art and Propaganda. Charles IV of Bohemia, 1346-1378. Woodbridge, 2000.
  21. Ruszczycówna J. Obraz Matki Boskiej Różańcowej w Sandomierzu - jego geneza i treść historyczna // Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie. 1971. T. 15. Сz. 2.
  22. Spiller P., Zań-Ograbek G. Arcybractwo szkaplerza świętego przy kościele Karmelitów w Krakowie na Piasku. Kraków, 2001.
  23. Steinborn В. Malarz Daniel Schutlz. Gdańszczanin w służbie królów polskich. Warszawa, 2004. Poz. 4.
  24. Tomkiewicz W. Aktualizm i aktualizacja w malarstwie polskim XVII wieku // Biuletyn Historii Sztuki. 1951. T. 13. Nr 1, 2.
  25. Tylicki L. Meyer, Sztuka i polityka Anno 1639. Obraz B. Strobla w Prado // Porta Aurea. 1993. Vol. 2.
  26. Van de Waal H. Drie Eeuwen Vaderlandsche Geschied-Uitbeelding 1500-1800. ’s-Gravenhage, 1952. Vols. 1-2.
  27. Van der Velden H. The Donor’s Image: Gerard Loyet and the Votive Portraits of Charles the Bold. Turnhout, 2000.
  28. Wallis М. Autoportrety artystów polskich. Warszawa, 1966.
  29. Żukowski J. Kryptoportrety polskich wladcow w malarstwie sakralnym XVII-XVIII ww. // Rocznik historii sztuki 37. Warszawa, 2012.

Информация об авторах

Мун Елизавета Александровна

Санкт-Петербургская академия художеств имени Ильи Репина

Информация о статье

История публикации

  • Поступила в редакцию: 17 октября 2021.
  • Опубликована: 20 ноября 2021.

Ключевые слова

  • портрет
  • религиозное искусство
  • искусствоведение
  • католическая живопись
  • автопортрет
  • portrait
  • religious art
  • art criticism
  • Catholic painting
  • self-portrait

Copyright

© 2021 Автор(ы)
© 2021 ООО Издательство «Грамота»

Лицензионное соглашение

Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)